Bilgisayar Kütüğü Ne Demektir
Bilgisayar kütükleri daha çok olay kayıtları anlamında log kayıtlarının karşılığı olarak Türkçeye çevrilebilirse de [1] uygulamada bu doğru bir yaklaşım olmaz. Zira Özbek’in de belirttiği üzere CMK’nun 134. maddesinde kastedilen aslında İngilizce “database” olarak bildiğimiz terimin karşılığı olan “veri tabanı”dır.[2] Yani verilerin saklandığı yerler kastedilmektedir. Aslında sadece veri tabanı da bilgisayar kütüklerini tanımlamakta yetersiz kalabilir. Örneğin evrakların IBM türü bir sistemde saklandığı içerik yönetim[3] uygulamaları ve donanımları da CMK’nun 134. maddesi anlamında bir bilgisayar kütüğü olarak kabul edilebilecektir. Bu anlamda bilgisayar kütüğünün hard diskleri de kapsadığı şeklindeki görüşleri[4] doğru bulmakta, hard diskleri veya verilerin saklandığı ortamları veya veri taşıyıcılarını bilgisayar kütüğü kavramı içersinde değerlendirmenin doğru olduğu kanaatindeyiz.
Bu görüşümüzü Adlî ve Önleme Aramaları Yönetmeliğinin 17/3 maddesi de teyit etmektedir. Bu fıkrada: “Bilgisayarveya bilgisayar kütüklerine elkoyma işlemi sırasında, sistemdeki bütün verilerin yedeklemesi yapılır. Bu işlem, bilgisayar ağları ve diğer uzak bilgisayar kütükleri ile çıkarılabilir donanımları hakkında da uygulanır.” denmektedir. Bu ifadeden hareketle, bilgisayarlar, içağlar ve uzak bilgisayar sunucuları ve nihayet veri taşıyıcıları bakımından arama ve elkoyma işlemleri CMK madde 134 uyarınca icra edilmesi gerektiğini söyleyebiliriz. Fıkrada yer alan “diğer uzak bilgisayar kütükleri” ile kastedilenin içağ veya İnternet üzeriden bağlanılan başka bir fizikî mekânda bulunan sunucu veya bilişim sistemi bileşeni olduğunu söyleyebiliriz. Aynı fıkradaki “çıkarılabilir donanımlar” ibaresi ile de veri depolama aygıtlarının kastedilmiş olduğu anlaşılmaktadır. Böylece flash disk, çıkarılabilir disk, CD, DVD veya veri saklanan cep telefonu gibi veri taşıyıcıların, CMK madde 134 anlamında aranması ve elkonulması işlemine tabi kılınması gerektiği sonucuna ulaşabiliriz.
Terminolojik olarak CMK’nun 134. maddesinde yer alan bilgisayar kütüğü ve Adlî ve Önleme Aramaları Yönetmeliğinin 17. maddesinin birinci fıkrasındaki “bilgisayar kayıtlarından kopya çıkarılması” terimi dâhil olmak üzere, Kanunda daha kapsayıcı, daha kısa ve daha genel bir ifade şekline ihtiyaç bulunmaktadır. Bu ihtiyaçtan hareketle, “bilgisayar, bilgisayar programları ve bilgisayar kütüklerinde arama ve elkoyma” ibaresi yerine, bilginin saklandığı yerler[5] ile nakledildiği dinamik ortamı da kapsamak üzere “bilişim sistemlerinde ve veri saklama araçlarında arama ve elkoyma” teriminin CMK’na taşımanın ve bu terimin tanımının Kanun’da yapılmasının daha doğru bir yaklaşım olacağı kanaatindeyiz. Bu anlamda bilgisayar sistemi kavramı da kanaatimizce görece daha dar statik bir alanı işaret etmektedir.[6] Bu terim yerine, bilişim sistemlerinin fiziksel donanımlar, iç ağ, veri, iletişim, ulaşım, oturum ve sunum gibi katmanlarını kapsayacak şekilde bilişim sistemi teriminin tercih edilmesi gerekmektedir.
KAYNAKLAR:
[1] Özen; Baştürk; s, 152, 153
[2] Özbek II; s, 363
[3] Burada “ Content Manager” anlamında CM’ler gibi depolama alanları ve uygulamaları kastedilmektedir; http://www-01.ibm.com/support/docview.wss?uid=swg27016540&aid=45; (Erişim tarihi: 08.05.2011)
[4] Ölmez; s, 46
[5] Özbek II; s, 363
[6] Özen; Baştürk; s, 142
