Dijital Delilerin Bulunduğu Ortamlar
Dijital deliller, birçok tipte karşımıza çıkmaktadır. Bunlar veri dosyaları, kurtarılmış silinmiş dosyalar, kayıp alanlardan kurtarılmış veriler, dijital fotoğraf ve videolar, sunucu kayıtları, e-posta, internet geçmişi, internet sayfaları, abone kayıtları gibi doğrudan bilgisayar sistemleriyle alakalı deliller olabileceği gibi, günümüzde gömülü bilgisayar sistemlerine sahip bir mikro dalga fırından elde edilebilecek ve bir kundakçılık olayında fırının belirli bir zamanda yangın çıkarmak için programlandığını ortaya çıkarabilecek veriler de dijital deliller olarak karşımıza çıkmaktadır. [1]
Dijital delilerin bulunabileceği donanımlara bakacak olursak;
Bilgisayarlar, monitörler ve diğer çevre birimleri
Sabit ve taşınabilir diskler
Hafıza (ram)
Disketler, CD vd DVD ler
Usb bellekler
Manyetik teypler
RFID çipleri
Cep telefonları ve cep bilgisayarları
Smart kartlar, hafıza kartları
Tarayıcılar, yazıcılar
Fax ve fotokopi makineleri
Dijital telefonlar
Ses kaydedici ve medya oynatıcı cihazlar
Fotoğraf makineleri ve kameralar
Ağ iletişim cihazları (modem, switch, firewall … gibi)
E-kitap okuma cihazları
Bu sayılan listenin haricinde de, teknolojinin gelişmesiyle birlikte üzerinde veri taşıyabilecek yeni cihazlar ortaya çıkabilecektir. Unutulmaması gereken; üzerinde veri depolama yetisine sahip her türlü elektronik cihaz dijital delil ihtiva etme potansiyeline sahiptir.
Kaynak:
Uzunay, Y. ve Bıçakçı, K., A3D3M : Açık Anahtar Altyapısı Destekli Dijital
Delilleri Doğrulama Modeli, http://www.emo.org.tr/ekler/4843973f9b66701_ek.pdf, (Erişim Tarihi: 06 Ocak 2016)